Το κείμενο που ακολουθεί είναι αποσπάσματα από την ομιλία της Καρόλ Σανσούρ, με καταγωγή από την Παλαιστίνη, ποιήτριας, διευθύντριας του Φεστιβάλ Παλαιστινιακού Κινηματογράφου Αθήνας, που πραγματοποιήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2024 στη Νομική Σχολή Αθήνας – στο πλαίσιο εκδήλωσης αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη με τίτλο «Δεν υπάρχει ελεύθερη γη χωρίς ελεύθερες γυναίκες», ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ – ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΙΣΡΑΗΛΙΝΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ. Ο σχετικός σύνδεσμος με πληροφορίες για την εκδήλωση και την διοργάνωση εδώ:https://kiouria.com/feministiki-allileggyi-stin-palaistini-to-vinteo-tis-ekdilosis/
Επισυνάπτουμε επίσης δύο βίντεο με παλαιστίνιες μαχήτριες γυναίκες από γεγονότα του 2015.
μαύρες πέτρες
Καρόλ Σανσούρ
Ως παιδί, παρέμεινα ανυποψίαστη για τις βαθιές εμπειρίες τους. Η προγιαγιά μου υπέμεινε την οθωμανική κατοχή, τη φτώχεια και την πείνα ως μόνη μητέρα, όταν ο σύζυγός της διέφυγε στη Νότια Αμερική για να αποφύγει τη θητεία στον οθωμανικό στρατό. Η γιαγιά μου θρήνησε την απώλεια του μοναδικού της αδελφού, ο οποίος σκοτώθηκε σε έκρηξη που προκλήθηκε από υπολείμματα πυρομαχικών του βρετανικού στρατού στον ελαιώνα μας. Η θεία μου είδε τον εραστή της να κυνηγιέται, να συλλαμβάνεται και να βασανίζεται μέχρι θανάτου λόγω της σχέσης του με την κομμουνιστική αντίσταση στην Παλαιστίνη. Εν τω μεταξύ, η μητέρα μου, κόρη ενός άλλοτε πλούσιου εμπόρου, είδε την περιουσία της οικογένειάς της να χάνεται, με αποτέλεσμα να παντρευτούν οι επτά κόρες της ως απελπισμένο μέσο για να εξασφαλίσουν την επιβίωσή τους.
Αναλογιζόμενη τώρα, αναρωτιέμαι αν αυτές οι γυναίκες αναλογίστηκαν ποτέ την ταυτότητά τους. Η απλή μου απάντηση είναι ΟΧΙ, αλλά μια πιο σύνθετη απάντηση αναγνωρίζει ότι αναμφίβολα το έκαναν. Ωστόσο, όχι με τον πολυτελή τρόπο που συχνά θεωρητικοποιούμε και εξετάζουμε. Πρέπει να αμφισβήτησαν τις ταυτότητές τους ως εργαλείο αντίστασης και ως στρατηγική επιβίωσης.
Τα ζητήματα φύλου και οι ταυτότητες μπορεί να φαίνονται ασήμαντα σε εμάς που ζούμε υπό κατοχή. Τα αντιλαμβανόμαστε ως περισπασμούς από τον πραγματικό αγώνα ενάντια στην αδικία, την ανισότητα, τη συνεχή πρόκληση να τα βγάλουμε πέρα και τον αγώνα για ύπαρξη με αξιοπρέπεια και ελευθερία. Ο πόλεμος μάς αφορά ως ανθρώπινα όντα, ανεξάρτητα από το φύλο και την ταυτότητα.
Όταν μου ζητήθηκε να συμμετάσχω σε αυτό το πάνελ, σκέφτηκα, ποια είμαι εγώ για να μιλήσω εκ μέρους οποιουδήποτε; Και δεν θα σας πω ψέματα – σκέφτηκα επίσης, γιατί να πλαισιώσω την ιστορία μου σε μια τόσο στενή δομή (φεμινισμός); Και πάλι, προέρχομαι από μια μακρά παράδοση που δεν βλέπει το φύλο -δεν βλέπω ταυτότητες-δεν βλέπω εθνικότητες- βλέπω μόνο ανθρώπους, ανθρώπινα όντα. Και αυτό είναι κάτι παραπάνω από όμορφο.
Το να είσαι Παλαιστίνια γυναίκα σημαίνει ότι δεν έχεις καμία πραγματική επιλογή στον καθορισμό της ταυτότητάς σου. Σημαίνει να βάζεις όλες τις άλλες ανησυχίες σου στο ράφι και να αντιμετωπίζεις την πραγματικότητά σου ως σύζυγος, αδελφή, ερωμένη, γιαγιά. Το να είσαι Παλαιστίνια γυναίκα σημαίνει να προσπαθείς καθημερινά να χειριστείς τα ζητήματα που σου έχουν φορτωθεί στο πιάτο σου, να προσπαθείς για στιγμές ευτυχίας, αν και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα τις πετύχεις απαραίτητα. Σημαίνει να μαθαίνεις να ζεις με την απώλεια και να κατακτάς τον φόβο. Το να είσαι Παλαιστίνια γυναίκα σημαίνει να ελέγχεις καθημερινά τα αγαπημένα σου πρόσωπα γιατί ποτέ δεν ξέρεις πότε θα τα ξαναδείς.
Το να είσαι Παλαιστίνια σημαίνει να μεγαλώνεις και να μαθαίνεις τη ζωή χωρίς πατέρα και μερικές φορές χωρίς μητέρα. Σημαίνει να κατέχεις ένα κομμάτι γης αλλά να μην μπορείς να το καλλιεργήσεις ή να το χτίσεις, αντιμετωπίζοντας συνεχείς απειλές κατεδάφισης.
Δεν μπορείς να κοιμηθείς με πιτζάμες το καλοκαίρι και ακόμη και οι προσωπικές σου στιγμές με τον σύζυγό σου αποφεύγονται λόγω του φόβου μιας ξαφνικής στρατιωτικής επιδρομής.Το να είσαι Παλαιστίνια σημαίνει να δείχνεις δύναμη όταν είσαι στο πιο αδύναμο σημείο σου, να επιδεικνύεις κουράγιο και θάρρος ενώ νιώθεις ακραίο φόβο για να προστατεύσεις τα παιδιά σου. Σημαίνει να φροντίζεις να γράφεις και να καταγράφεις τα πάντα για τον εαυτό σου και τις συνθήκες που ζεις, αναμένοντας αφύσικο θάνατο ανά πάσα στιγμή.
Το να είσαι σήμερα Παλαιστίνια γυναίκα είναι τόσο τιμή όσο και βαρύ φορτίο. Είναι μια μελαγχολική αναγνώριση της απώλειας ζωών και μια βαθιά ανησυχία για εκείνους που μπορεί να βρίσκονται ακόμη σε κίνδυνο. Είναι μια ειλικρινής θλίψη για τις μητέρες που χάνουν τα παιδιά τους, σε συνδυασμό με θαυμασμό και σεβασμό για τη δύναμη της πίστης τους ότι αυτοί που έχουν φύγει βρίσκονται σε έναν καλύτερο τόπο.
Είμαι εξαιρετικά περήφανη που είμαι Παλαιστίνια, επειδή γνωρίζω ότι η ραχοκοκαλιά της κοινωνίας μας είναι οι γυναίκες. Χωρίς τη δύναμη και την αποφασιστικότητά τους, θα ήμασταν μια εξαθλιωμένη κοινότητα.
Το να είσαι Παλαιστίνια γυναίκα στη Γάζα τώρα, σημαίνει ότι δεν έχεις σερβιέτες και πρέπει να αντιμετωπίζεις την περίοδό σου χωρίς καθαρό νερό. Ή να παίρνεις αντισυλληπτικά χάπια για να βεβαιωθείς ότι δεν θα έχεις περίοδο εξαρχής. Το να είσαι γυναίκα στη Γάζα τώρα, σημαίνει ότι κάνεις ουρά για μια ώρα ή και περισσότερο για να χρησιμοποιήσεις την τουαλέτα στην οποία δεν λειτουργεί το καζανάκι. Το να είσαι γυναίκα στη Γάζα σημαίνει ότι μπορείς να γεννήσεις μόνη σου, στο σκοτάδι, στο κρύο, στο πάτωμα. Χωρίς κανένα μέσο για να κόψεις τον ομφάλιο λώρο, παρά μια πέτρα. Σημαίνει επίσης ότι τα στήθη σου είναι στεγνά και δεν μπορείς να θηλάσεις το νεογέννητο. Σημαίνει ότι το νεογέννητό σου έχει περισσότερες πιθανότητες να πεθάνει παρά να επιβιώσει. Και αν καταφέρετε και οι δύο να επιβιώσετε… Θα σας διαβάσω αυτό που έγραψε η φίλη μου, η ποιήτρια Ναέμα Χασάν από τη Γάζα:
Η μητέρα στη Γάζα δεν κοιμάται.
Ακούει το σκοτάδι, ελέγχει τις άκρες του, διαλέγει τους ήχους έναν προς έναν για να επιλέξει μια ιστορία που της ταιριάζει, για να νανουρίσει τα παιδιά της.
Αφού όλοι έχουν αποκοιμηθεί, στέκεται ως ασπίδα απέναντι στο θάνατο.
Στη Γάζα, μια μητέρα δεν κλαίει.
Leave a Reply